Opzoek naar de reuze hagedis

Peter Mudde is bioloog met een bijzondere interesse voor reptielen en amfibieën. Hij koos als vakantiebestemming La Palma met de stille hoop de reuze hagedis (Gallotia auaritae) te gaan vinden.

De reuze hagedis werd als uitgestorven beschouwd totdat er in het jaar 2007 een levend exemplaar op het eiland werd waargenomen. Tot op de dag van vandaag heeft zich na deze ontdekking geen enkele Gallotia auaritae zich meer laten zien. Ook Peter heeft het raadsel van deze mythische hagedis niet kunnen ontsluieren.

Tijdens zijn vakantie op La Palma kon Peter Mudde het niet laten om op de knieën te gaan voor de reptielen en amfibieën van het eiland. Hij stuurde ons zijn verslag.

Blauwbaarden

Officieel kent La Palma twee soorten ’herpetofauna’: Tarentola delalandii en Gallotia galloti palmae. De eerste is met veel moeite nog mis te lopen, de tweede absoluut niet. Er is geen plek op het eiland, of hij komt er voor. Daar waar weinig menselijke activiteit is, lijkt hij in ieder geval minder algemeen. Maar waar er wel sprake is van ‘cultuur’ en het niet uit de hand loopt, zoals in een stad, is hij heel algemeen. In tuinen en langs de plantages is de dichtheid ongelofelijk groot.

Een andere afwijkende hagedis

De zuidpunt van het eiland, in een gebied met vooral vulkanische as en gestolde lava- stromen, vond ik een paar nogal afwijkende hagedissen. Gezien het feit dat alle Gallotia galloti ondersoorten nogal op elkaar lijken is een hagedis met een heel ander kleurschema afwijkend. We vonden een bijna zwarte hagedis zonder opvallende tekening.

De Gecko, Tarentola delalandii

De ‘La Palma’ gekko is ook heel algemeen en eigenlijk overal te vinden waar op wat rustiger plaatsen ’s nachts een lamp brandt en zich insecten verzamelen. Ik heb deze soort op verschillende plaatsen inwisselende aantallen aangetroffen. Meestal zijn ze

grijswit met een beetje donkere tekening.

Het lijkt soms, alsof een groepje gekko’s rond een lamp een pact gesloten heeft. Je ziet dan dat de dieren rond de lamp niet zo heel erg op elkaar reageren, maar wel op een gekko die van buiten de lichtkring komt. Die wordt meteen door een van de vaste lichtkringbewoners bestormd en weggejaagd.

Als de verjager terugkeert in de lichtkring wordt hij aanvankelijk ook even bestormd, maar als hij eenmaal op ‘zijn’ plek is, keert de rust weer. Dat geeft de indruk, dat deze dieren elkaar als individu kunnen herkennen.

Toch ook amfibieën!

Op oceanische eilanden van vulkanische oorsprong worden kikkers niet geacht voor te komen. De eilanden zijn spontaan uit de oceaan opgerezen en amfibieën kunnen niet met zeestromen mee migreren, omdat ze zout water niet kunnen verdragen. Daarom komen er geen kikkers op La Palma voor…, in theorie.

Het was daarom nogal verbazend om de eerste de beste avond, op weg naar een restaurant, al langs verschillende boomkikker-koren te lopen. In het noordoosten zijn her en der tussen de bananenplantages stroompjes waarvan het water wordt opgevangen in betonnen waterbakken. Als voorraad irrigatiewater voor de bananen.

In die bakken hoorden we dus op verschillende plaatsen koren van boomkikkertjes. Bij ander onderzoek bleken het Hyla meridionalis te zijn, maar een voor die soort opvallend klein type.

Pelophylax perezi blijkt ook op La Palma geïmporteerd te zijn. Bij het lezen van een beschrijving van een wandeling door de ‘Caldera’ door de ‘Baranco de Angustias’ werd er verwezen naar de grote hoeveelheden kikkers in een riviertje, dat daar stroomde. Elke stap langs het riviertje deed twee, drie kikkers wegspringen. Soms wel tien tegelijk. Ook hier was het weer opvallend, dat de kikkers veel kleiner waren, dan we gewend waren van het vasteland.

La Palma bleek een stuk rijker aan Herpetofauna dan ik aanvankelijk bedacht had en het fotograferen van de vele versies van Gallotia galloti was een boeiende bezigheid.

Het volledige verslag van Peter Mudde werd gepubliceerd in het februari-nummer van Lacerta, het tijdschrift van de Nederlandse vereniging voor herpetologie en terrariumkunde.