La Palma is een vulkanisch eiland, vanaf het moment dat het eiland zich boven de oppervlakte van de oceaan uitstrekte komen er branden voor op het eiland. Om te kunnen overleven op het vulkanische eiland heeft de vegetatie zich aangepast.
De pijnboom is brandbestendig. De dikke schors is opgebouwd uit honderden dunne laagjes waardoor de boom beschermd is tegen het vuur. Na een bosbrand is de schors zwart geblakerd en zijn de naalden verbrand. Enkele weken na het vuur verschijnen de eerste jonge scheuten om de fotosynthese op gang te brengen. De eerste naalden verschijnen kort daarna. Vijf jaar later is alleen aan de zwart geblakerde stam te zien dat er in het verleden een brand heeft gewoed.
Er zijn zelfs planten, zoals de cistusroos, die het vuur nodig heeft om zijn zaden te verspreiden. En er zijn struiken die tot op de grond afbranden waarvan de wortels onder de grond doorgroeien om na enige tijd boven de grond uit te lopen met jonge, frisse scheuten.
Op basis van het voorgaande zou je kunnen concluderen dat het helemaal niet zo erg is dat er zo af en toe een bosbrand woed op La Palma. De vegetatie heeft zich aangepast en zal na de brand herstellen. Het probleem van de branden op La Palma is de schade die het aanricht aan huizen en landbouwgronden.
Waarom is La Palma zo vatbaar voor brand?
Het pijnbos ligt bezaaid met een dik pak uitermate brandbare naalden. De combinatie van de droge zomers, wind en hoge temperaturen maakt het bos uitermate vatbaar voor vuur.
Een vonk kan in een oogwenk het gehele bos in vuur en vlam zetten. De wind, extra aangewakkerd door het vuur, het dichte begroeide bos, en het steile karakter van het eiland maken dat het vuur zich in zeer korte tijd kan uitbreiden.
Alle bosbranden die we op La Palma hebben meegemaakt vonden vrijwel allemaal plaats in het pijnbos waarvan een aantal branden ook de lager gelegen huizen wist te bereiken.
Klopt het dat de frequentie van bosbranden toeneemt?
We wonen vanaf het jaar 2000 op La Palma. Uitgaande van mijn eigen observatie kom ik op een gemiddelde van één grote bosbrand om de drie jaar. Ik ken de statistieken niet van voor onze komst naar La Palma, ben er vrijwel zeker van dat het aantal branden vanaf de eeuwwisseling zich frequenter voordoet.
Wat is de oorzaak waarom er regelmatig bosbranden plaatsvinden op La Palma?
Een toename van het aantal extreem hete dagen zou een van de oorzaken kunnen zijn dat we op La Palma steeds vaker te maken hebben met een bosbrand.
Er zijn een aantal andere oorzaken waarom het bos extra vatbaar is voor brand. Voorheen werden de uiterst brandbare naalden van de pijnboom uit het bos geharkt om te gebruiken als stro en voor het verbeteren van de aarde. Bovendien werden de meeste landerijen, die nu braak liggen, benut en schoon gehouden van onkruid. Het beschermen van de pijnboom heeft tot gevolg dat het bos zich langzaam uitbreidt in de richting van de kust waar de meeste woningen zich bevinden. Vrijwel alle bosbranden van de afgelopen jaren zijn veroorzaakt door onzorgvuldig gedrag van mensen.
Brandverzekering
Waar de boomgrens is gedaald, is de grens van waar gebouwd mag worden op enkele plaatsen tot in het pijnbos verhoogd. Sluit een goede brandverzekering af wanneer je van plan bent om een huis te kopen dat gelegen is in het pijnbos. Hou je huis rondom (15 meter) vrij van vegetatie. Koop een generator met een pomp, bewaar een flinke hoeveelheid water in de watertank en hou je huis nat wanneer een bosbrand nadert. Bosbranden op La Palma zijn een terugkerend fenomeen en geen hypothese.
Brandbestrijders bedankt!
Muchas gracias voor de mannen en vrouwen die zich iedere keer met gevaar voor eigen leven inzetten om het vuur te bestrijden. Bedankt Fran Santana voor de strijd die je als voorman van de brandbestrijders hebt gevoerd en waarvoor je je eigen leven tijdens de bosbrand in 2016 hebt gegeven. Om zijn werk brandpreventie voort te zetten is het Plataforma para la Prevención de Incendios Fran Santana opgericht .
Het is te danken aan de inspanning van de brandbestrijders op La Palma dat het vuur zich tot op heden niet heeft verspreid over het gehele eiland en beperkt bleef tot een deel daarvan.
Lees meer over de natuurgebieden van La Palma